Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CYRKUMSTANCJA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI (?), Kn (?), T (?), L (?), SWil, SW (?)


Najwcześniejsze poświadczenie: 1605
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   cyrkumstancja
Ms.   cyrkumstancjej
liczba mnoga
M.   cyrkumstancje
D.   cyrkumstancyj
B.   cyrkumstancje
Ms.   cyrkumstancjach
Etymologia
łac. circumstantia
Znaczenia
»okoliczność«
  • – Bywały te czasy, kiedy się te rzeczy w ostrogach i jakoby na wsiadaniu odprawowały ; teraz już trzeba statecznie i z gruntu wszystkie cyrkumstancje opatrzyć, jedno non in ea solemnitate, bo in isto actu ratowania Rzpltej ad rogationem comitialem być może nie tylko civis, ale i cudzoziemiec; zaczem miejsca inszego i czasu ta konsultacja potrzebuje. MowaZamojCz II 472.
  • – [...] mur Smoleński nie ledáiáki/ iákieg[o] cudzoźiemcy co tu służą/ w ták wielkiey circumstáncyey nie widźieli [...]. OpisSmol Av.
  • – Przetoż w Niderlandzie uczeni ludzie/ upatrując variationem magneticam/ z tego poczęli przychodzić ad portuum inuestigandorum rationem: acz i to rzecz nie warowna; bo na dwóch miejscach różnych/ i daleko od siebie odległych/ może być jednaka variatio magnetica: przetoż muszą być do tego insze cyrkumstancje przyłączone/ jako longitudo emensi cursus, eleuatio poli. etc. BrożPrzyd 1.
  • – Tak deklaruię że te wszystkie Cyrkumstacyie na ktore Woysko przysięga to strictius [ściślej] obsorwować [obserwować] będę anizeli kto pod Iuramentem . PasPam 122-122v.
  • – Sprawiedliwe są y prawie Rzecz moge wielkiego Senatora konsyderacyie Bo y ia sąm gdy bym na tym mieyscu zasiadał pewnie bym W M SCim Pana w podobnych do niesionego Circum stancyiach inaczey niesądził. PasPam 135.
  • – Nastąpiła mowa oprocederze związkowym pytanie y winszych Cirkumstancyiach. PasPam 150.
  • – Uwazał tedy krol iako Pąn Rozumny wszystkie Cirkumstancyie dlatego iako nay prędzey zyczył sobie pospieszyć. PasPam 276.
  • – Wszystkie CyrkumStancyie czynią mię wolnym. PasPam .
  • – Reguł uniwersalnych w szykowaniu wojska trudno stanowić. Gdyż do cyrkumstancyj miejsca, autoramentu wojska, sposobu wojowania którego narodu, a osobliwie procederu, obrotów, i lokacyj nieprzyjaciela akomodować się powinno. BystrzInfTak L4v.
  • Cyrkumstancja pryncypalna sejmu ta była, że naówczas była wojna między królową węgierską cesarzową z jednej a Prusakiem i Francuzem z drugiej strony. MatDiar 235.
Przenośnie
  • Mowił potym z nami Akt Skruchy y wszystkie Circum Stancyie te co się zachowuią zowemi ktorzy iuz pod miecz idą.PasPam 58