Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

AKORDOWAĆ

czas. dk/ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (bez cyt.), SWil (w in. zn.), SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1641-1653
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  akordować
czas przyszły prosty/czas teraźniejszy
lp 3. os.   akorduje
czas przeszły
lp n 3. os.   akordowało
lm mos 3. os.   akordowali
nieosobowy czas przeszły
  akordowano
Etymologia
śr. łac. accordare 'przyznawać, dawać co komu'
Znaczenia
1. »zawrzeć/zawierać ugodę, rozejm; (s)kończyć walkę; (s)kapitulować«
Rekcja: co; z kim

  • – Walkę z Cesarzem tak twardą tak zgryzną Chciał akkordować [Pompejusz]. ChrośKon 344.
  • ~ Praesidiu[m] Tureckie tam [w Oczakowie] się w 15.000. znayduiące, zważywszy siły Woysk Rossyiskich akkordowało, zkąd przez akkord wypuszczone, pośli do Biłhorodka alias Akermamanu [!]. MerkHist 585.
  • ~ Ieżeli ieszcze po bombardowaniu, uporczywie się niepoddaie forteca, ani akkorduie, oblegaiący wszelką siłą się staraią [...] o iey opanowanie. BystrzInfPolem K1v.
  • – [Komenderowani] nie maią żadnym sposobem oney [fortecy] odbiegać, pogotowiu z nieprzyiacielem akkordować; a maią mężnie bronić. ArtWoj 122.
2. »zgodzić/zgadzać się na co, pozwolić/pozwalać na co, przyrzec/przyrzekać co«
Rekcja: kogo, co || bezok.; komu

  • – Co ze iusz na Seimie accordowano [sprawy unii religijnej], Suspectum ze to wznawiaią. OpalKListy 519.
  • Die 7. Praesentis będąc ia, y Rezydent Cesarski y Imć P. Baron Tallmann na audyencyi u Wezyra, tośmy w interessie Jm Pana Stadnickiego sprawili, że go nam uwolnić akkordowano [...]. GazPol 1736/95, 6 nlb..
  • – Cesarz Imc y Xiążę Lotarynski akordowali Krolowi [za żonę], Xiężniczkę Elizabetę Teressę Lotaryńską. MerkHist 23.
Podhasła

AKORDOWANY

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp M. ż   akordowana
lm M. nmos   akordowane
Najwcześniejsze poświadczenie:
1697
Znaczenia
1. »obiecany, przyrzeczony«
  • – Krol Hiszpański insistit, ażeby ante omnia investitura Krolestw Sycyliyskich, Infantowi Don Carlos przez Oyca S. była akkordowana. MerkHist 88.
  • – Na resztę fractus będąc ich usilnością próśb, wymówiwszy sobie, że i tam w Przybysławicach, abym nie pierwej był wokowany do księcia, wpóki te dwa punkta nie będą mi akordowane, wsiadłem do karety Sosnowskiego i pojechaliśmy do Przybysławic, a Dłuski w mojej karetce pojechał do siebie. MatDiar 711.
2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • – [...] odszedszy [król] nie co od Ołtarzá ku Káplicy zwyczáyney Krolewskiey przebrał się more Episcopali, y ták Vestitus Regalibus, to iest Kapę Lamową białą, ktorą cingebant brzegi szkárłátne Axámitne suto galonámi, accordowáne v ktorey Kapy srzodku wiśiał Orzeł, bogáto perłámi i Dyámentami rożnemi kámieniámi sádzony [...]. RelWjazdKról B.
Odsyłacze