ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (nuż, nuże), SXVI (nu, nuż, nuże), Kn (nu, nuż, nuże), T (nu, nuż, nuże), L (nu, nuż, nuże, nużeż; XVI-XVIII), SWil (nu, nuż, nuże), SW (nu, nuż, nuże), SJP (nu, nuż, nuże)

Formy gramatyczne

					nuż
					nuże
					nu
					nużeż

Znaczenia

zachęta do działania »dalej«

– Nuż dokázuyże męstwá/ żołnierzu zuchwáły: Potykayże się z ludem swoim wodzu śmiáły. RożAPam 14.
– Bá nuże proroku/ Teraz dokázuy cudow/ kiedy wszystkim iáwno/ Wszákeś Synem się Bożym powiádał nie dawno. RożAPam 37.
– Nuże sługo dobry, wnidz do krolestwá Páná twego. BirkOboz 15.
– Angelus custos ad animam Podz za mną bracie miły gdzie cię poprowadzę Tam cie ia w tronach Aniołow z swiętemi posadzę Zasłuzyłes to bowiem uboga wiecznego Bos zazywał w ciele swym zywota ostrego Nusz terasz za on ostry podz do spokoinego. KodKon 98.
– Y rzekł jeden do drugiego: Nuże náczyńmy cegły/ y wypalmy ją ogniem: y mieli cegłę miásto kámienia/ á glinę iłowátą mieli miásto wapná. Potym rzekli/ Nużesz/ zbudujmy sobie miásto/ y wieżą/ ktoreyby wierzch dosięgał do niebá/ á uczyńmy sobie imię/ byśmy się snadź nie rozproszyli po obliczu wszystkiey ziemie. BG Rdz 11, 3-4.
– Ey nuż błogosławcie PANU wszyscy słudzy Pańscy: ktorzy stawacie w domu Pańskim na káżdą noc. BG Ps 134, 1.
– Nuż z rádością używaymy/ wszech potraw Wielkonocnych [...]. KancPol 215.
– Nu, przeproście się teraz, potym spać będziewa; Przespawszy się, to też do trzody pójdziewa. DialJezOkoń 296.
– CHORUS [...] W KOLEY, Koleią, słowo ktorego zażywaią przy ochotach stołowych, kiedy ieden piosnkę záspiewawszy záprasza drugich áby toż powtorzyli mowiąc: w koley, daley nużesz z koleią. DanKolaDyk I, 306.
– COURAGE [...] DALEY nużesz śmmiało, zachęcaiąc kogo do czego y sercu [!] mu wczym y ochoty dodaiąc. DanKolaDyk I, 386.
– nuże daley. wohlan weiter. après; après après; continuez; continuez le reste. nuż tedy śpiewaymy, tańcuymy. auf lasst uns singen, lasst uns tantzen. sus sus chantons, dansons. T III 1781.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

nu jedno || nu jeno || nuż jedno || nuże jedno:

– Nuieno Soyka bracie pogodzmy ich teraz Niech sie przy nas przeproszą y obłapią zarasz. KodKon 122.
– Nuż/ nu/ nużé/ nuż iédno. Eia [...] Age licemini [...]. Kn 554.
– Hortandi [...] Nu iedno/ nuże iedno En nu doch KellGram 179.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Kiedy z cudzego tedy Nu, Nu, á kiedy z swego tedy/ Nie, Nie. RysProv 42.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

Najwcześniejsze poświadczenie:

1612

Znaczenia

1. wskazanie na gwałtowny charakter czynności »dalej«

– Widząc Zydzi że źle/ że obrázili Páná Bogá tą pożądliwością pokármow świeckich/ wzgardziwszy pokármem niebieskim. Nu do pokuty/ nu do modlitwy/ do ofiar. StarKaz 80.
– Gdy chcesz miec comedią poyrzy kiedy iedzą Iakie rwetes y iaki chała[s] szarpanina Drugi miasto pieczęni trafi wreke swego Towarzysza nuz załęb [...]. OpalKSat 37.
– Począłęm rybę ieść arz wniey okrutnie smak dobry nuz ia ią ieść. PasPam 65.
– Moskwa zaraz poczęli się mięszać, my tez natrzęmy Nuż w nich złąmalismy ich zaraz. PasPam 93.
– Uderzą w nas [...] widzą mokrych, że z kazdego Ciecze a Strzelba przecie daie ognia. Nuz w się. PasPam 112v.
– Nagnalismy ich na ogrody płoty gęste nuz się łamać my też natrzemy. PasPam 157v.
– Wsiadłęm na konia. A Zerosławski leci zadyszał się nuz koło mnie ustąp że mi tego. PasPam 163.
– We trzech milach dognali mię dway Mieszczanie nuz wprozby. PasPam 170.
– Przyidzie wiadomość ze iuz Lubomirski y z zwiąskami w tyle dopieroz my zdesperowawszy ze ich iuz ugonić nie podobna nuz z nimi traktować o pokoy a postaremu my się gonili atraktowali. PasPam 200v.
– Turcy [...] wyszli w pole [...] y [...] naypierwey na te Chorągwie skoczyli ktore we czwartek poczęły uciekać nuz się bić. PasPam 265.
– Coż się stáło? dissymulowáli żołnierze, ále białegłowy milczeć nie mogły, nuż z Piotrem w swary. MłodzKaz IV, 97.

2. zachęta do działania »dalej«

– Niechay odłożą w imię Páńskie. Nuże Dziatki do pácyn/ do lask. ([...] Nu Kinder zu den Rudern/ zu den Stangen). VolcDial 141v.
– Włodarz. Nu w swą Sąsiedzi/ iabym wszytkim rádził/ Boć też iuż zły duch Páná przyprowádził/ Podzmy pocztę mu iáką zgotuiemy/ Boć też iuż wierę dawno rokuiemy. LamChłop A4.
– Nuż go/ nuż weń/ dobrzéż go. Perge in virum [...]. Kn 554.
– nuż go; nuż weń. frisch auf ihn los; drauf zu. tuë tuë; ataquons le vivement. T III 1082.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

nu jeno:

– Aza nie macie Apostołowie Páńscy żeglarzow przytomnych? [...] nu ieno brácia do łopáty, Páná nie turbuiąc, prędzey u lądu będziecie. MłodzKaz II, 338.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

NU

NU, NUŻ, NUŻE

NUŻE, NUŻ, NU