W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 20.07.2008
Warianty fonetyczne:
BREDNIA,
BRYDNIA,
*BRZEDNIA
Znaczenia:1. »opowiadanie, twierdzenie lub czynność, postępowanie niemające sensu, niedorzeczność, bzdura, bezsens«: Bayki to/ Plotki/ brednié. cùm dicta alicuius refutamus, vt frászki/ cùm res eleuamus. Nugae, Tricae, Plaut. mart. Fabulae: somnium tr. Ter. [...]. Kn 18.
Posłowie Kozaccy [...] O Religią Grecką mowili, y upominali się owych bredni aby Woiewodowie y insi urzednicy byli tey Relligiy podawani. OpalKListy 519.
Osiadł puł Polski [chciwy na tytuły szlachcic, magnat] że iusz Titułu niemasz przeden w Koronie: więc do Protokułu Cesarskiego: o wstydzie: o hanbo, o brednia Leci wziąwszy Tysiącow, po Grabstwo do Wiednia. PotWoj 56.
Przebaczcie księża, nasze święta i niedziele. Bo się w nie takie grzechy, takie dzieją brednie, Jakie we dni u pogan nie ujdą powszednie. PotFraszBrück I 333.
Szczęście álbo nieszczęście, pszczoły, kruki, kotki: Wszytko to mam zá brydnie, wszytko mam zá plotki. Coma sroká do gościa? do trefunku wrony? Wszytko to zá fabuły mam y zábobony. DuńKal Qq.
FABLES [...] Bayki to wszystko fraszki y szalbierstwa baśnie szczere, plotki, brzednie. DanKolaDyk II, 1.
◆
Związki frazeologiczne:
◆
nocna brednia »marzenie senne«:
Wszytko Proznosc, snu, y nocney brydni Rowien Swiat: y to wszytko cokolwiek naswiecie. PotWoj 175.
2. »rzecz bez znaczenia, bez wartości, drobnostka, drobiazg, bagatela«: Cobyś musiał zostawić dziedzicowi złemu, Abo wydać zięciowi czasem niegodnemu, Cobyś łożył na posag, weselną wyprawę, A insze brednie ludzkie, wyłóż na tę sprawę [budowę świątyni pod wezwaniem Zbawiciela, która ma chronić od najazdów tatarskich]. ZimBSiel 110.
Kosztuje [kareta] mię, bardzo siła kładę, na cztery tysiące złą monetą. Wci owa, moja panno, coś więcej kosztowała, a niegodna tej wody podać, prócz owych brydeń z aksamitu wyrzynanych. SobJListy 263.
Śmieciami nasze herby, hańbą świecka sława, Brednia w niebie szlachectwo i jego Śreniawa. PotFraszBrück II 139.
Zyczyłbym ná Piotrowę Łodź Xięży pámiętáć, A świeckiemi bredniámi nazbyt się nie pętáć. PotPocz 88.
[Król] Rozdawszy inszym, wzięte, z nieprzyiacioł brydnie, Iemu [żołnierzowi przezwiskiem Kościesza] kleynot co z piersi ludzkich nie wystygnie Herbem da. PotPocz 140.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]