W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2024
HALO rzecz. m albo n
Słowniki:
SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1681
Formy: lp M. m albo n halo; Ms. m halonem
Etymologia: <gr. i łac. halos>
Znaczenia:
»koło świetlne otaczające niekiedy Słońce i Księżyc«: [...] gdyż Parellia nic inszego nie iest/ tylko wyráżenie/ álbo wyobráżenie Słoncá ńá obłoku głádkim y deszcza pełnym; tu záś żadnego niewidźieliżmy wyobrażenia Słonca; á dotego że ták Halo, iáko y Parellia długo trwáć/ y motum tam primum quam secundum mieć nie mogą. Ten záś Kometá szedł ad motum primi mobilis, od wschodu na záchod/ y znowu motu proprio secundum successionem signorum postępował od Záchodu na wschod/ iáko iáwnie ex obseruationibus iego widźiemy/ o czym się nizey namieni. WiśniowJKomet A3. Przetoż y o teraznieyszm Komećie/ ieżeli był prawdźiwy wątpić nam niepotrzebá gdyż oprocz Astronomicznych przyczyn y obseruacyi rozum przyrodzony káżdemu pokazáć to mogł ná oko. O ktorym lubo wiele opiniy było/ ále fałszywych y nieprawdżiwych/ gdy go iedni rozumieli bydź Halonem, álbo tęczą Miesięczną: co bydź nie mogło; poniewasz Mieśiąc powinien był bydź é regione, y iákoby in Centro huius Arcus lucidi, ktory ná ten czás był wpierwszey Kwádrze post tria signa od głowy Komety to iest w Jnśi parellia, ále y to zostáć się przy prawdźie nie może [...] WiśniowJKomet A3. Po piąte. Korona, y Halo nie inaczey są widome, tylko gdy są miedzy słońcem, lub księżycem, y okiem patrzącym, to iest gdy są złączone z tą planetą, którą otaczaią. BohJProg I 38.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Informacje dodatkowe: Współcześnie termin notowany w rodzaju nijakim, nieodmienny.
Autorka: KK