Słownik XVII wieku

Słowniki:
SStp, L (XVII), SWil, SW, SJP notują
SXVI, Kn, T nie notują

Formy: lp M. błocko; D. błocka; N. błockiem; Ms. błocku; ~ lm M. błocka

Znaczenia:

1. »ziemia rozmokła, tworząca gęstą, lepką masę; szlam, osad na dnie rzeki«: Po mnie práwie iako po lichym błocku depcą [ludzie]. BanHist 170. Będzie zimá [...] owe błocká smrodliwych káłuż [...] wybieleią, śniegiem się pokryią. MłodzKaz II, 413. NIL Rzeká iák opadnie, w błocku się nákształt wieprzow nurzáią [krokodyle]. ChmielAteny1755 I I, 477.

2. »obszary, miejsca grząskie, bagna, mokradła«: GASCHIS [...] Coenosus locus [...] BŁOCKO mokrość, bágno mokradlá, wodą zlane mieysce. DanKolaDyk II, 80.

◼ Przenośnie: ◼ Doświadczyłem, że białogłowa, iest to ni twoia káłużá, iárugá, błocko [...] Iáko niewod iák przechodzących łowi. MłodzKaz III, 101.

3.przen. »upadek moralny, grzech, zło«: [Kasper Drużbicki] kapłanem zostawszy, dał mu BOG [...] dar na wydzwignienie tych, ktorzy w brzydkim grzechow cielesnych błocku ulgnąwszy, ciężko im z niego wybrnąć. NiesKor II 89.

4.przen. »co bezwartościowego, marnego, nietrwałego; materiał, z którego zbudowane jest ciało ludzkie, świat«: Iestem człowiekiem z ziemi/ błockiem z błocka. BanHist 124.