Słownik XVII wieku

Słowniki:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVII), SWil, SW, SJP notują

Formy: lp M. partanina; B. partaninę; Ms. partaninie

Znaczenia:

1. »łatanie starych ubrań«: Pártániną się báwić. pártáczem iéstem [...] Veteramentarij futoris artem exerceo [...] Pártolę idem. vel, Imperité, tardé, negligenter aliquid ago. Kn 670. Pártániná [...] Translato Homerus vsus est. Veteramentarij ars. Item, Veteramentarij opus. Kn 670. Partácz/ Veteramentarius, rudiarius, mango. łopitoias. Pártániná/ Veteramentarij ars opus. SzyrDict 285. Partaniná, gâte materie. KulUszDyk 118, 2.

2. »wykonywanie rzemiosła poza cechem, pokątnie, na własne konto ale i bez opieki instytucjonalnej«: Skarga beła na Pana Woyciecha Langierowicza wzglęndem nieiakiego Jokuba Partacza ktorego był przyiął na naukę [...] ktory zas odszedł od niego gdzies na partaninę dodawszy mu sznura y młodka piec robic kandys. RegTow 62.

◼ Przenośnie: ◼ Różański podkumorzy swą gębą najemną: "[...] By nie dwór, nie miałbym sam i co w gębę włożyć, Dla dworu tedy muszę choć i cnoty złożyć. Wszakbym i piwa nie pił na mej partaninie, A gdy dworowi sprzyjam, płuczę gębę w winie". ŻałRokLub 161.