W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 14.02.2019
BLASZANY przym.
Słowniki:
SXVI, Kn (pod: pazłotka), T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. m blaszany; ż blaszana; n blaszane; B. m nżyw blaszany; ż blaszaną; lm M. nmos blaszane; D. blaszanych; B. nmos blaszane; N. blaszanemi; Ms. blaszanych
Znaczenia:
»zrobiony z blachy, metalowy«: Półkwartków blaszanych 5 i tarłko blaszane. InwGrabBęt 89. Pázłotká blászána/ rzemięnna. Bracteola inducta auro vel spumá auri. Corium auro aut spumá auri tinctum. etiam argento colorantur laminae [et] coria, sed idem Polonicum nomen retinent. Kn 676. Obraz blaszany z miedzi S[więteg]o Franciszka 1. Obraz N. Panny na takieyze blasie 1. ArchRadziw 1638 176, 55. [Naczynia ogrodowe] Konwi blaszanych albo Ban, reparacyi potrzebuią z Rurkami y Druszlakami 3. ArchRadziw 1638 309, 9. W tymze tylnym Sedzeniu [!] iest [...] Basson częscią miedziany, częscią blaszany z dziurą na wylot pod kolaską. ArchRadziw 1638 327, 4. ... pokazował [podskarbi] siodła iakieś stare, y iarczaki za Bolesława Pudyka Tatarom pobrane, przytym połmiski blaszane y talerze... OpalKListy 128. ...pan Comisarz co u mnie stoi wziął [...] jedno siodło axamitne i rządzik blaszany pobielany... MarkZap 3. Gorzalina tez była w blaszanych ładownicach iakich natęn czas zazywano. PasPam 93. W którym [lamusku] rzeczy znajdują się takowe: k[rze]sałko jedno suknem papuzim złym pouleczone [...] puzderka 2 od skrzypców, puzdro malowane, w którym księga Kosmografia [...] trąba blaszana, ceber wielki. InwKal I 647. wley [ciasto]w formę blászáną/ álbo z pápieru zrobioną/ wsadź do piecá... CzerComp 91. Bywa nie máła trudność w nálewániu likworu iákiego albo oleyku, przez ciásną dziureczkę, w ktorą się leiek zmieścić nie może blaszány, ani papierowy. Abyś iey vszedł, rozegrzy dobrze banieczkę tákową [...] y zátop ią w likworze: á gdy ostygnie powietrze, mnieyszego mieysca potrzebuiące, pociągnie we wnątrz likwor. SolArch 185. Rrzecz [!] by wygodna była mieć bliską Pokoiow kuchnię, dla przyniesienia gorących potraw; tylko że dla ognia, niebespieczno, zasiekiwanie w Pokoiach inkommoduie, y budzi spiących, á przytym fetory zalatuią: satius tedy potrawy blaszanemi nakrywać kapturami, wynosząc z kuchni nastoł, albo w wazach, á kuchnie miec daleko. ChmielAteny III 361-362. Blaszany. blechern. de fer blanc. § blaszane towary; naczynia blaszane. T III 55.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *blachowy.
Autorka: DA