»wzgląd; uszanowanie«: A nadewszytko co cnotá roskazáłá/ bez respektu/ bez trwogi/ bez boiáźńi każdemu rzec prawdę z przyrodzenia vmiał. SpiżAkt F4. Upraszam pokornie WKMSCi P.M. Młgo. o tę łaskę y Panski na honor moy respekt.PasPam146v. Nagrodzi się to dobrą sławą Rzpty wdzięcznością Io k MSCi Pana naszego Młgo Respektami y Promocyią.PasPam150. Uprzeymości Waszey iako Wodza y Rotmistrza swego wszelkie uznawał Respekty.PasPam152v. Chwycili się tego potentissime ze to iuz iakąs odebrał korrupcyią respektu Machinationis [ze względu na jakieś knowania] y Fakcyi iakich iako Officyalista woyskowy.PasPam184v. Poządanego spodziewam się Zołdu o ktory z W M M Panią wtarg wchodzić niechcę ale puszczam się na respekt [...] Czekaiąc łaskawey od W MM Paniey deklaracyiey.PasPam223v. Za Sługi zas ze są na dyskrecyiey dane dla tegosz osobliwego mogą spodziewać się respektu.PasPam224. [...] o determinácyą konnego Seymu prośić będźiemy powinni, od czego się żadnemi obietnicámi, cotrupcyámi[!]; álbo iákiemikolwiek respektámi odweść [!] niedamy [...].AwAct2.
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲ respektem czegoś »ze względu na co«: Wysyłaią tam tedy mnie na Deputacyią a nay bardziey respektem Ięzyka Łacińskiego.PasPam62v-63. Musiałęm iechać respektem owych Artykułow ktore na Seymikach kilku Stanęły.PasPam283v.
▲ nie mieć respektu na coś »nie szanować czegoś«: Ieszczeby tu usłyszec Iok MSCi y Rzpty Deklaracyią nietak zaraz zabierac się ad violenta media [...] na dobra Stołowe Iok MSCi zadnego nie maiąc respektu.PasPam141v.
◆ Związki frazeologiczne:
◆ być w czyimś respekcie »znajdowac uznanie«: Iest w respekcie u WMMPana Urzędu mego Hetmanskiego prerogatywa.PasPam172.
»względem, ze względu«: Listy z Páryzá twierdzą, iż drogá Elektorá Brándeburskiego do Kliwiey, y Elektorow Mogątckiego y Trewirskiego do Bony, oraz y Ligá záwárta w Auszpurku inter Principes omnes Imperij, cum inclusione Korony Szwedzkiey, y Hiszpáńskiey, przynośi znáczną considerácyą wszytkim Politykom Statûs, osobliwie Koronie Fráncuskiey, kiedy w tákowey colligatiey stánęłá determinatia exequendi Tráktátow Luxemburskich ad finem conseruationis Armistitij, ktore záledwie, et cum difficultate strzymáć się może, respektem ármowánia y záćiągnienia Woyská przez Xiążętá interessowáne do tego [...].AwCudz2. Boć rzetelnie i krótko mówiąc, taka jest sytuacyja nasza respektem sąsiadów naszych albo słabych, albo między sobą niezgodnych i nam jeszcze nie mogących skutecznie zaszkodzić, jaki był długo stan Zachodniego, źle rządzącego się, między Arabami i Turkami państwa, od których na ostatek zginęło.KonSSpos161.