Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

IMIĘ

rzecz.
n
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1607
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   imię
D.   imienia
C.   imieniowi
B.   imię
N.   imieniem
liczba mnoga
N.   imiony
Znaczenia
1. »miano, pod którym ktoś jest znany, nazwa«
  • – Miały nad sobą [szarańczę] krola anjoła przepaści ktoremu imię po żydowsku Abbadon/ a po Grecku ma imię Apollyon. BG Ap 9, 11.
  • – Ia w tym mąm nadzieię ktorego Przenay Swiętsze wspominąm Imię Jezus y w Przyczynie Przenay Swiętszey iego Matki. PasPam 58.
  • – On Philip Wielki krol Macedonski, kiedy mu przyszły Nowiny ze Iego Wodzowie na Imię iego wielką otrzymali wiktoryią [...] zawołał wielkiem głosem. PasPam 149a-149v.
  • – Moy Stryieczny ktory unich był kanclerzem y tak że mu Imię Ian z Gosławic. PasPam 184.
  • – Nieznał prostak iego Charakteru tylko Simpliciter [po prostu] wiedział Imię y zkąd się pisze. PasPam 184.
  • – Drugi grzyb oblezy się w domu iuz oniczym naSwiecie ani o publice nie mysli ani o tym że by Imię iego znano. PasPam 249v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • dać imiona:
    • – [...] Krolewnie dano Imiona Marya, Krystyna, Anna, Teresa, Salomea, Eulalia, y Franciszka Xawerya, ktorey na dowod publicznego applauzu prywatne pioro to przydaie Votum. GazPol 1735 31 2 nlb.
  • imiona Baalów, Baalim:
  • imię Baalowe:
    • – Wzywáli [prorocy] imienia Báálowego odporánku áż do południá, mowiąc: O Báálu, wysłuchay nas! BG 1Krl 18:26.
  • na imię czyjeś:
  • »z woli, z nakazu czyjegoś«
    • – Wowych zdesperowanych okazyiach na Imię krola Pana Swego wmałey garzci Woyska pokazał się nieprzyiacielowi na oko. PasPam 296v.
  • pisać pod imieniem czyimś:
  • »pisać w zastępstwie kogoś«
    • – Iakis szalony, ten List do mnie pisał pod Imięnięm WMMPana. PasPam 193v.
  • imię Jezus:
    • – O słodkie imię, a miedzy imiony imię, przez które świat jest wybawiony! balsam pociechy, imię JEZUS wieczny, a ten szczęśliwy, z kim ON jest obecny. MiasKZbiór 66.
    • Ia w tym mąm nadzieię ktorego Przenay Swiętsze wspominąm Imię Jezus y w Przyczynie Przenay Swiętszey iego Matki. PasPam 58.
  • imię Pana Jezusowe:
    • – A bespiecznie sobie poczynájąc w Imieniu PAná JEzusowym/ mowił y gadał z Grekami: á oni się stáráli/ jákoby go zábić. BG Dz 9, 29.
  • niech będzie imię Boskie pochwalone (za coś):
    • – Skonczylismy tedy Rok stary Niech będzie Im Boskie Pochwalone w Mosinach 1659. PasPam 78v.
    • In Iunio id est 21 Chorowałęm periculosissime [bardzo niebezpiecznie] ledwiem s od Fortki wrocił za co niech będzie Im Boskie pochwalone [...]. PasPam 257.
Związki frazeologiczne

  • tytułować się imieniem narodu polskiego:
  • »nazywać się Polakiem«
    • – Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski [...] za ktorą niecnotę niegodni się ci Inwentowie Tytułować Imięniem Narodu Polskiego y znaczny Bogu muszą oddawać Rachunek. PasPam 187.
  • w imię Boże brać:
  • »żyć z jałmużny«
    • – Y dziadowi wymię Boze biorącemu powiedzieć pytaiącemu y Sprawić się do kąd idę niegotowem deNegare [odmówić]. PasPam 155v.
  • imię Boskie wziąć na pomoc:
    • – Ociec [...] pisał domnie y rozkazał że bym imię Boskie wziąwszy napomoc tym się naymniey niekonfundował, ale szedł smiele tam gdzie iest wola wodza pod Błogosławienstwem Oycowskiem y Macierzynskiem. PasPam 53v.
  • boga wyświadczać się imieniem:
  • »brać Boga na świadka«
    • Boga wyświadczam się Imieniem że-m iest Niewinny tey kalumniey. PasPam 145.
  • czynić coś imieniem czyimś:
  • »robić coś z upoważnienia czyjegoś, w zastępstwie kogoś«
    • Imieniem IMSCI Pana Porucznika y całey kompaniey unizenie proszę. PasPam 87.
  • w imię Boskie:
  • »z Bogiem«
    • – Iezeli się ty z Woyskiem swoim nie ruszysz puydę ia z [s]Woim w Imię Boskie. PasPam 99v.
  • w imię Boże:
    • – PETRUS [...] Błogosławieni [...] elemozyny w Imię Boże dają, A naszy, chociaj skąpi, a wżdy nic nie mają. Błogosławieństwo Pańskie majętnymi czyni I będą ci zbawieni, niech mię, kto chce, wini. (WSZYSCY) [...] Wyjedziemy na tobie, jedno bełkocz dalej, Idźże, ani tu bywaj. SynKlechGrzesz 383.
2. »reputacja, sława, honor«
  • – Panie zachoway omylić się albo ktory kolwiek Tytuł przestąpić wielki to kontempt Imienia Carskiego. PasPam 164v.
  • Imię wodza naszego zyie ozdobą Swiata Cnocie y wiecznosci Lubo zapłaci dług Smiertelnosci. PasPam 207v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • na czyjeś imię:
  • »z powodu czyjejś dobrej sławy«
    • – Stryi moy [...] kommissarzem do nich bywał [...] nawet kiedy powiedałęm im o Swoim nieszczęsciu [...] mowili ze byś był miał wstolicy wszelakie poszanowanie y na iego Imię y Zasługi Narodowi Naszemu wdzięczne pewnie wyszedł bys był bez okupu. PasPam 165.
Związki frazeologiczne

  • mieć dobre imię:
  • »cieszyć się dobrą opinią«
    • Masz tu na Całą Litwę dobre Imię za twoię fantazyią. PasPam 172.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • imię boskie:
Związki frazeologiczne

  • na imię boże:
  • wymywać gębę czyimś imieniem (sz. zm.):
  • »wspominać kogoś ważnego dla osiągnięcia korzyści«
    • – Co wy zá spráwę máćie/ mowił do nich/ z Cesárzową? czy iesteśćie wy godni/ ábyśćie mieli bezecne gęby wásze imieniem iey wymywáć? RicWielJMon 22.
    • – Wymywam co, [...] 2) einen über die Zunspringen lassen; von einen übel reden. [...] 2) déchirer à coups de langue; mordre qu. § [...] 2) piękna to? że gęby wasze imieniem iego wymywaćie. T III 2702.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Potykay się w imię Boże/ ná toś brał żołd nieboże. RysProv XII, 8.