W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 16.04.2024
ZŁOCIEŃ rzecz. m
Słowniki:
Kn, T, SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, L nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy: lp M. złocień; N. złocieniem; ~ lm N. złocienie
Znaczenia:
bot. »roślina z rodziny astrowatych; Achillea Sideritis«: Zlocień dwóy. Piérwszy/ korzenia twárdégo/ z ktorego rozg kilká pochodźi twárdych/ száropopielátych: koło tych iest wielkość listeczkow drobnych/ wykrioionych náukoś:koriándrowému podobnych, zápáchu przyiemnégo. SyrZiel 1317. Gálen pisze/ obá Złoćienie iednostáynégo bydź przyrodzenia z kotczą szántą/ tákże y skutków málo niepodobnych: tylko że potężniéy té zatwiérdzáią y śćiągáią. SyrZiel 1318. Mylą się/ którzy Złoćień rozumieią bydź Krwawnikiem: bo Krwawnik nie ma listeczkow ná vkoś wykráwánych/ áni Koriándrowym podobnych/ ále Ptászemu pierzu. A teżby był Dioszkorid rożnie obu nie opisał. SyrZiel 1319. NIektorzy Kocánki żółte z Złocieniem ktory Grekowie Chrysokome zowią. Drudzy z włoską Wrotyczą/ ktorą ciż Helichrysii miánuuą/ záiednoż mieć chcą/ ále niesłusznie. SyrZiel 1354. Złoćień źiéle/ [...] Achilleos [...] Sideritis [...] mille-folia, Heraclea [...] Panax heracleos [...] Militaris herba [...]. Kn 1432. Drugie źiele zowie się od Cháldeyczykow, Roybra, po grecku Olieribus, od Włochow Urtica, po polsku Pokrzywá. To źiele trzymáiący w ręku z złocieniem beśpieczny iest od wszelkiego stráchu y od wszelkiego widoku fántástycznego; á gdyby położone było z sokiem rozchodnikowym, á námázáne były ręce, ostátek położony w wodźie, á w wodę ták wszedł, gdźie są ryby, do rąk iego zgromádzą się ták, iák do sadzáwki: [...]. AlbSekr 221.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: KK