W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 11.04.2024
Słowniki:
SXVI,
Kn,
T,
L (; pod:
ośmina; bez cyt.),
SWil,
SW (
osiemkroć, ośmkroćpod:
osiemkroć) notują
SStp,
SJP nie notują
Znaczenia: »osiem razy«: Abowiem zastępy śiodmy/ osmy/ y dźiewiąty miał z żołnierzá stárego/ práwie z ludu męstwá wielkiego/ tákże iedennasty/ w ktorym byłá młodź przebrána/ y nádźieię o sobie dźiwnie wielką czyniłá/ ktorzy to/ ácz iuż ośmkroć brali pieniądze/ wszákże względem drugich/ iescze sie byli ná existymácyą tákiegoż męstwá/ y ná to názwisko: Zołnierz dawny/ nie zdobyli. CezWargFranc 217.
Iescze go pytano/ ále sie przał/ y tak go szátan porwał: y ták ośm kroć sie przał/ y ták wiele też rázow dręczony był. ZwierPrzykład 396.
Ośm-kroć/ ośm rázy. Octies [...]. Kn 641.
Ośmkroć/ octies. SzyrDict 273.
Ośmkroć. achtmahl. huit fois. T III 1273.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 11.04.2024
Warianty fonetyczne:
OŚMKROĆ II, OSIEMKROĆ
Słowniki:
SXVI,
Kn (w in. znacz.),
T (w in. znacz.),
L (w in. znacz.),
SWil (w in. znacz.),
SW (
osiemkroć, ośmkroć),
SJP notują
SStp nie notują
Znaczenia:1. »składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez 8«
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
ośmkroć sto tysięcy »800 000«:
Iákoż trwáłá tá walká/ więcey niż lat dzieśięć/ kędy Troiáńskie páństwo z gruntu wywrocone vpádło/ Grekow ośmkroć sto y śiedmdzieśiąt tyśięcy legło/ Troiánow dziewięć kroć sto pięćdzieśiąt y dwá tyśiącá zbito/ Krolow / Xiążąt/ szláchty/ pospolstwá z rozmáitych narodow/ ták wiele zginęło/ że ieden nápisał: Vix Priamus tanti totaque Troia fuit. CezWargFranc 6 nlb.
Trzećia śćiáná idźie ná pułnocy/ przećiwko ktorey żadna źiemiá nie leży/ ale kąt iey nabárźiey ku Niemcom pátrza/ ośmkroć sto tyśięcy/ wedle ich mniemánia iest iey krokow wzdłuż: ták/ że wszytká Brytánia w około/ ma dwádźieśćiá kroć sto tyśięcy krokow. CezWargFranc 101.
Interea Traktaty z Portugalią są cale námowione choć do tąd nie ṕodṕisane/ á ludzie non postremae cognitionis rerum huius Status innuunt non obscurare, że Korona Portugalská condecit nomine dotis Koronie tutecżney/ perpetuis temporibus, Regna de Congo, Angola, Tangier, y Goá; Krolowi záś ośmkroć kroć[!] sto tyśięcy libr Sterlinskich, co ucżynia cżtery Milliony talerow. MerkPol 215-216.
Kommisarze deṕutowáni do konferencyey z Posłem Portugálskim strony ṕokoiu/ zkońcżyli iuż zgodnie swoie Traktaty/ y Artykuły między sobą sṕisáli/ tákie: Naṕrżod; Ponieważ nieṕodobna/ żeby Krol Portugálski ṕowroćił Stanom Generálnym mieysca/ ktore im odiął w Brásilu, tedy ná to mieysce obliguie się dáć im 9. millionow złotych Holenderskich (ucżynia to Polskich 10. millionow/ y ośmkroć sto tyśięcy złotych) [...]. MerkPol 292-293.
Dźięśiąty Alepu. Ma Ośmkroć Sto Tyśięcy Siedmnaśćie Tyśięcy/ Siedmset/ Siedmdźieśiąt cztery áspry intráty. RicWielJMon 65.
Interim zá Rzymskie pieniądze ktorych ośmkroć sto tyśięcy Ryńskich złotych pro continuando bello contra Turcam w Wiedniu wyliczono, rozkazáno záćiągáć y supplementowáć Woysko Cesárskie iáko naprędzey. KrakAw 1 nlb.
Podźmy do Murzynskiey Ziemie, et videamus si floruit Vinea, przez trzy látá circiter, ośm kroć sto tyśięcy ludźi pozyskáli BOGV Oycowie Iezuići. SapecPrace D.
Podtenże sam czas Woywoda Kijowski uderzył y rozproszył pod Mohilowem Woysko Litewskie Augustowskiey Partyi pod Komendą Generała Suyskiego; Wtey Okkazyi Krol STANISŁAW miał szczęście iż Kniaża Menzykoffa zdobył Kassę Woyskową z osmiokroć sto tysięcy Czerwonych Złotych Krola Polskiego etc. SeyHist 105-106.
Y wyszło powiáda z Hiszpanii żydow do Afryki y do Włoch ná 170. tysięcy Familii, á według innych na ośmkroć stotysięcy. ChmielAteny II 18.
EXPENSĘ tey poráchowawszy Baziliki, to iest ná materyą, alias ná marmur Tyburtyński o mil 14. wożony, ná żelazo, miedź, ołow; zważywszy murow ornamenta, posadzki rożnych kolorow, sferę w Kościele w podniebieniu miedzianą potężną, Mausolea, Statuy, Kolumny wytwornie wyrabiane, podniesienie Obeliszka, nie ráchuiąc srebra, złota, bogactw, apparátow, wynosi Czterdźieści y sześć Millionow, Ośmkroć sto tysięcy, czterysta dźiewięćdźiesiąt y ośm szkutow, á szkut albo scutum czyni 10. złotych Polskich. ChmielAteny II 108.
Pan w leciech sześciudziesiąt za wkrzewione w imieniu swoim zelum chrześciaństwa z państw spomnianych od cesarza jegomości Porty Otomańskiej jako tejże feudatarius wydany, z nadzieją jednak powrotu do tychże państw po wyliczeniu cesarzowi jegomości ośmiukroć sto tysięcy, w zastawie których dwóch synów, w podniesionym buncie schwytani zostają żywi, za wielą naszych chrześciańskich monarchów instancjami do swoich z ojcem powrócić się mają księstw i państw. RadziwHDiar 1, 46.
Że gdy miał wojnę od siebie wypowiedzianą Mogołowi Wielkiemu, Nil rzykę wielkości tu w naszych krajach niepraktykowaną wpław ją z całym swym wojskiem przebył i zbił Mogola, pana wojsk w liczbie miliona ośmiukroć sto tysięcy, od którego haracz płacony perskim królom być musi, póki tych dwóch stanie monarchii lub do wybicia się z niego. RadziwHDiar 102.
Osiem kroć sto tysięcy pięćkroć Národ Judy, Wpisać by woyska komput trzeba miedzy Cudy. DrużZbiór 129.
Nie mały y to cud, kiedy na Paryż Miasto napadłszy wiele Wilkow, Ludzi pożarli ośm kroć stotysięcy, Teste Gogvino lib: 1mo, et Maiolo. ChmielAteny1755 I 590.
Było takich ná ośm kroć sto tysięcy Rzymianow, ktorzy roczną intratą Pułk cały wyżywić mogli. ChmielAteny1755 I 969.
Nie mniey dziwna zaraza w Affryce. w mieście Karthaginie zawzięła się, i w Prowincyi samey nazwaney Numidya, ośmkroć sto tysięcy ludzi zmarłych rachowano, w drugiey części Affryki, która nad morzem leży, dwakroć sto tysięcy, także w mieście Utyka trzydzieści tysięcy padło żołnierzy na obronę tamecznego miasta posłanych. KryszStat 224.
Jedne też to u nas Krakowskie świeci się nad inne. Powiadaią, że ma czynić ośmkroć sto tysięcy, daymy to! atoli gdyby Zbigniew Oleśnicki Biskup y Kardynał z dziedziczney fortuny nie przykupił Xięstwa Siewierskiego, byłoby y Krakowskie chude. JaroszBł 53.
Na większą konwikcyą dodam, że Polska, niema zupełnie ośmkroć sto tysięcy Rolnika prawdziwego, á tén na wyżywienie, odzież, ośmiu milionów Ludzi, i nad cały dostatek i bogactwa Kraiu, zarábiá; w tym razie niewiernego do Taryff odsyłam, á choć tam znaydzie milion z okładém dymów, niechże odtrąci, Dymy Dworskie, Karczém, Browarów, Mieyskie, Klasztorne i inne, które nie są Rolnicze, przyzna tę prawdę, którą wypisałém, uzna zatém, ile Rolnicy dobra dla Kraiu przynoszą, niezrównanie więcéy Fabrykanci w prowadzą, gdy Produkta Kraiowe przerobione za granice wysyać[...] będą lub przynaymniey wychodzące z Kraiu miliony za Towary wstrzymaią. JezierJTaksa 6-7.
▲
po ośmkroć sto tysięcy »800 000«:
Y vdawáli Turcy/ że wszytkiego woyská Tureckiego oprocz Tátárskiego/ iest po ośmkroć sto tyśięcy: iákoź sroga rzecz y w polu nieprzeyżrzána tego byłá; á to wszytko ná przelewánie krwie Chrześćiáńskiey tá szárańca wyieżdźa. StarWyp A3.
2. »składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez 800«
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
ośmkroć tysięcy »800 000«:
Naprzykład tę liczbę 10870360. tak Numerare, albo liczyć y rozumieć potrzeba: Dziesięć Millionow, Ośm kroć y siedmdziesiąt tysięcy, trzysta sześćdziesiat. ChmielAteny1755 I 155.
S Hieronim według Drexeliusza, Swiętych Męczennikow na cały Rok dzieląc (wktorym iest dni 365) powiada, że na każdy dzień co raz innych Swiętych Zołnierzow Chrystusowych przypadnie po pięć tysięcy. z ktorey iego suppozycyi y supputacyi, infertur, że Swiętych Atletow Chrystusowych bydź ma million, ośm kroć dwadzieścia y pięć tysięcy. ChmielAteny1755 I 1011.
3. »liczebnik główny odpowiadający liczbie 800 000 (?)«: Moje takie zdanie oznajmuję Wci mojej duszy, które wolno przyjąć i nie przyjąć, i uczynić, co się będzie podobało, jako z swoim: Zasadzić się (zaceniwszy wprzód ośm kroć) na sześciukroć sto tysięcy; a ta suma żeby w majętnościach polskich a wołyńskich była ukazana. SobJListy 156.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]