W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2024
ADOROWAĆ czas. ndk
Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Formy: bezok. adorować; ~ cz. ter. lp 1. os. adoruję; 3. os. adoruje; lm 1. os. adorujemy; 3. os. adorują; ~ cz. prze. lp m 1. os. adorowałem; lm mos 3. os. adorowali; ~ tr. rozk. lp 2. os. adoruj; ~ tr. przyp. lm mos 1. os. adorowalibyśmy; ~ im. wsp. adorując
Etymologia: <łac. adorare>
Znaczenia:
»oddawać cześć Bogu, jakiejś osobie lub rzeczy; okazywać uwielbienie, szacunek, podziw«:
Rekcja: kogo, co
Ci krzykną radośnie: Chwalcie Páná ná Niebie [...] ci pokłonem do ziemie Máiestat Boży ádoruią. KalCuda 139. Crucifix ádoruiąc y cáłuiąc/ utulić się od płáczu [Małgorzata] nie mogłá. OkolNiebo 28. Adoruię cię CHryste IEzu zbáwicielu moy wspołecznosci oney niegdy adoratiey ktorąć w człowieczenstwie twoim/ BOga Oycá twego [...] vczynił. BanHist 107-108. Prágnę [...] aby cię [Jezusa] [...] ludzie po wszytkich kraiách świátá tego będący/ adorowali y wenerowali. BanHist 108. Tego godna moja Sliczna i jedyna Marysieńka, że cię adorować, nie tylko kochać potrzeba. SobJListy 237. A jam [...] nic bardziej nie respektował i nie adorował nad Wć jedyną pociechę moją; co świadczą i pismam i druki, i wiersze, i teraz nawet w Gdańsku wydane, a Wci sercu memu przypisane, gdzie nie kładę, jeno jednę w naszych dwóch ciałach duszę. SobJListy 464. Uczyniliśmy w Krakowie ná Koronacyi Rekognicyą teraz ná Łaskawie Panuiącą tu adoruiemy W. K. Mć. GazPol 1735 65 5 nlb. Jużbyśmy nie krew tylko w Paleologach, Korybutach, Sobieskich, ále też Imię w Potockich Krolewskie adorowali. NiesKor II 4 nlb.. Ktorych [pogan] naśladowali Zydzi zápomniawszy BOGA prawdziwego, zwyczaiem pogáńskim ádoruiąc gwiazdy. DuńKal Ov. Nie dziwuie sie Grzegorz wielki Miásta owego [Jerozolimy] od Janá S. widzianego murom złotym [...] to tylko tam adoruie, że tam żadnego dobrego od brámy nie odepchną. DanOstSwada V, 7. Adoruy wielkie Bogini [Wenus] Portrety: Traw z nią pomyślnie, długich wiekow chwile. DrużZbiór 246.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
ADOROWANY
im. przym. bier.
Formy: odmiana złożona lp M. m adorowany; B. ż adorowaną
Znaczenia:
»otaczany czcią, uwielbiany«: Jest klasztor [...] W nim najpiérwéj mieszkał Luter, będąc mnichem; i ukazują jego celę, adorowaną, z tym napisem: Hic Martinus prima cunabula gessit. WierzbKon 186.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DL